Η Ελλάδα, όπως και οι υπόλοιπες χώρες, έχουν ξεκινήσει τις προσπάθειες για την επιστροφή στην κανονικότητα, μετά από τα δύο χρόνια, που η πανδημία ανέτρεψε πολλά από όσα θεωρούσαμε δεδομένα στη ζωή μας.
Της Ζωής Ράπτη
Η πανδημία επηρέασε τους πάντες, σ’ όλα τα πλάτη και τα μήκη της γης, σε όλες τις κοινωνικοοικονομικές τάξεις και επαγγέλματα.
Διεθνώς,δημιούργησε και κρίση ψυχικής υγείας, καθώς επέφερε σημαντική έξαρση των ψυχολογικών προβλημάτων και διαταραχώνκαι διατάραξη των συστημάτων υγείας.
Μας έδωσε, όμως, και πολύτιμα διδάγματα, με σημαντικότερο όλων ότι δεν υπάρχει Υγεία χωρίς Ψυχική Υγεία.
Ως αποτέλεσμα, η διασφάλιση της Ψυχικής Υγείας τέθηκε ως προτεραιότητα για τις κυβερνήσεις παγκοσμίως, ενώ και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας την έχει θέσει ως έναν από τους τέσσερις πυλώνες της πολιτικής του για τα επόμενα χρόνια.
Για να εξασφαλιστεί αυτό το τεράστιο αγαθό χρειάζονται πολλή προσπάθεια, σχέδιο και πόροι.
Στο πλαίσιο αυτό, και για νααντιμετωπίσουμε τις ελλείψεις σε υπηρεσίες για τους πολίτες, εντάξαμε τη δημιουργία δομών και προγραμμάτων προς χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Με τους πόρους που εξασφαλίσαμε, έχουμε σχεδιάσει να υλοποιήσουμε σε όλη τη χώρα 104 νέες Μονάδες Ψυχικής Υγείας και έχουμε ήδη προχωρήσει στην προκήρυξη των 66 πρώτων.
Πρόκειται συγκεκριμένα για Κέντρα Ημέρας σε όλη την Επικράτεια για ενήλικες, Τρίτη ηλικία, παιδιά και εφήβους, εργαζόμενους και ανέργους, μετανάστες και πρόσφυγες, καθώς και στεγαστικές δομές βραχείας ή μακράς φιλοξενίας.
Επίσης, προχωράμε στη δημιουργία εξειδικευμένων δομών για τον αυτισμό και την άνοια – alzheimer’s, καθώς και κινητές μονάδες για απομακρυσμένες και δυσπρόσιτες περιοχές της χώρας.
Στον προγραμματισμό μας έχουμε εντάξει ακόμη την υλοποίηση προγραμμάτων για την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων, τόσο των παράνομων, όσο και των νόμιμων, όπως ο καπνός, το αλκοόλ, το Διαδίκτυο και ο τζόγος.
Στα δύο χρόνια από τη δημιουργία του χαρτοφυλακίου της Ψυχικής Υγείας από τον Πρωθυπουργό, προχωρήσαμε σε δράσεις, για να αντιμετωπίσουμε τις ελλείψεις σε υπηρεσίες και υποδομές.
Ενισχύσαμε το ΕΣΥ με προσλήψεις και προχωράμε άμεσα σε περαιτέρω ενίσχυση με προσλήψεις ψυχιάτρων και ψυχολόγων.
Για να στηρίξουμε όσους έχουν ανάγκη, δημιουργήσαμετην Δωρεάν Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης 10306, στην οποία απαντούν εξειδικευμένοι ψυχολόγοι, σε συνεργασία με την Α’ Ψυχιατρική Κλινική του Αιγηνίτειου Νοσοκομείου. Μέχρι σήμερα έχει λάβει μέχρι σήμερα πάνω από 450.000 κλήσεις και δίνει υποστήριξη, μεταξύ άλλων, σε ζητήματα οικογενειακών εντάσεων, διαπροσωπικών σχέσεων, μοναξιάς, φόβου, κατάθλιψης, πένθους.
Η πανδημία ανέδειξε και την ανάγκη χρήσης ψηφιακών μέσων για την παροχή υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας στους πολίτες.
Στο πλαίσιο αυτό δημιουργήσαμε Μονάδα Τηλεψυχιατρικής σε ορεινές και νησιωτικές περιοχές της χώρας, για την εξ αποστάσεως παροχή ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, (Σύμη, Καστελόριζο).
Για την υποστήριξη της Τρίτης Ηλικίας, των συμπολιτών μας με άνοια και των φροντιστών τους, δημιουργήσαμε Τηλεφωνική Γραμμή Βοήθειας για την Άνοια, το 1102, ενώ εγκαινιάσαμε στο Εθνικό Σύστημα Υγείας δυο Κέντρα Ημέρας στην Κοινότητα, στην Αλεξανδρούπολη και το Ηράκλειο, για την υποστήριξη τόσο των ασθενών, όσο και των φροντιστών τους.
Για την πρόληψη και αντιμετώπιση της άνοιας λειτουργούμε προγράμματα ψυχογηριατρικής σε απομακρυσμένες και νησιωτικές περιοχές της χώρας, και συγκεκριμένα: σε νησιωτικές περιοχές, (όπως η Τήνος, η Σύρος και η Άνδρος), σε ακριτικές περιοχές, (όπως η Ξάνθη, η Αλεξανδρούπολη και το Σουφλί), αλλά και στην ενδοχώρα της Δυτικής Ελλάδας, (όπως η Χαλανδρίτσα, τα Καλάβρυτα και η Ερυμάνθεια).
Επίσης, δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην στήριξη των παιδιών και εφήβων μας, γιατί αυτοί αποτελούν και το μέλλον της χώρας.
Για την έγκαιρη διάγνωση και υποστήριξη για την αντιμετώπιση των ψυχωσικών διαταραχών, που εμφανίζονται συνήθως στην εφηβεία και τη νεαρή ενήλικη ζωή, μεταξύ 18 και 25 ετών, νομοθετήσαμε τις Μονάδες Έγκαιρης Διάγνωσης και Παρέμβασης στην Ψύχωση και προχωρήσαμε ήδη στην προκήρυξη διαγωνισμού για τη δημιουργία 10 Μονάδων σε όλη την Ελλάδα.
Επίσης, έχουμε προγραμματίσει τη δημιουργία ψυχιατρικών δομών για παιδιά και εφήβους.
Ένα ακόμη μεγάλο θέμα που απασχολεί τους νέους μας σήμερα, είναι οι διατροφικές διαταραχές, με σημαντικότερες την ανορεξία και την πολυφαγία.
Για να αντιμετωπίσουμε τις διαταραχές αυτές, εγκαινιάσαμε στο Σισμανόγλειο Νοσοκομείο την πρώτη Μονάδα Διατροφικών Διαταραχών, που ανήκει στο ΕΣΥ, ενώ σύντομα θα αναπτύξουμε δυο Κέντρα Ημέρας για τις διατροφικές διαταραχές σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Στον τομέα των εξαρτήσεων, εγκαινιάσαμε το πρώτο σταθερό Χώρο Εποπτευόμενης Χρήσης στην Αθήνα, όπου υπάρχει δυνατότητα χορήγησης ναλοξόνης, ουσία η οποία καταπολεμά άμεσα τις συνέπειες από υπερδοσολογία και σώζει ζωές.
Επίσης, εγκαινιάσαμε το Ανοιχτό Κέντρο Ημέρας Αστέγων, μία νεοσύστατη δομή του ΟΚΑΝΑ, που λειτουργεί σε συνεργασία με το Δήμο Αθηναίων και συγχρηματοδοτείται από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αττικής. Στο χώρο λειτουργεί και το Υπνωτήριο, όπου μπορούν να διανυκτερεύσουν με ασφάλεια έως 90 άτομα.
Δημιουργήσαμε στο Κατάστημα Κράτησης Κορυδαλλού I, ειδικό χώρο διαμονής του ΚΕΘΕΑ για απεξάρτηση από τα ναρκωτικά, σε συνεργασία με την Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής.
Επίσης, προχωρήσαμε στην δημιουργία Μονάδας Σωματικής Αποτοξίνωσης DETOX στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής, με τη σύμπραξη των κυριότερων φορέων απεξάρτησης Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής/18 Άνω, ΟΚΑΝΑ και ΚΕΘΕΑ, με χρηματοδότηση από το ΠΕΠ Αττικής.
Τέλος, διαπιστώνοντας την έλλειψη μιας πλήρους καταγραφής των Μονάδων Ψυχικής Υγείας, δημιουργήσαμε τον Χάρτη Ψυχικής Υγείας της χώρας, όπου οι πολίτες μπορούν να αναζητήσουν και να λάβουν πληροφορίες για τις Μονάδες Ψυχικής Υγείας, των οποίων τις υπηρεσίες χρειάζονται, στην ηλεκτρονική πλατφόρμα: : https://bi.moh.gov.gr/mhealthmaps/showmap
Στόχος μας στο Υπουργείο Υγείας είναι:
Να μην μείνει κανένας πολίτης μόνος του,
Να μην μείνει κανένας πίσω!
*Ζωή Ράπτη, υφυπουργός Υγείας, αρμόδια για θέματα Ψυχικής Υγείας