Πολύ σημαντικά στοιχεία για τις συνέπειες της πανδημίας και τον τρόπο ζωής που έχει προκαλέσει, στην ψυχική υγεία των Ελλήνων, δίνει σε συνέντευξη της στον karfitsa η Υφυπουργός Υγείας, αρμόδια για θέματα ψυχικής υγείας και εξαρτήσεων κ. Ζωή Ράπτη. Η Υφυπουργός ξεδιπλώνει το «κουβάρι» των ενεργειών του Υπουργείου για την στήριξη των ψυχικά νοσούντων ατόμων στα οποία παρατηρείται αύξηση, εξηγώντας παράλληλα τις ενέργειες που γίνονται και τις δομές που δημιουργούνται για την στήριξη εξαρτημένων ατόμων, τα οποία ανήκουν και στις ομάδες υψηλού κινδύνου εξάπλωσης νοσημάτων και κορωνοϊού. «Στο Υπουργείο Υγείας προωθούμε προς υλοποίηση σειρά από πρωτοβουλίες και προγράμματα που θα προσφέρουν λύσεις και διεξόδους σε όσα σήμερα φαντάζουν ως ανυπέρβλητα προβλήματα», υπογραμμίζει η κ. Ράπτη. Όσον αφορά την ψυχοκοινωνική στήριξη του γενικού πληθυσμού, έχουν υλοποιηθεί μια σειρά από ενέργειες στις οποίες αναφέρεται η Υφυπουργός, όπως και σε αυτές για την επέκταση των αντοχών του Εθνικού Συστήματος Υγείας που δοκιμάζεται από το δεύτερο κύμα πανδημίας.

Συνέντευξη στον Γιώργο Νεοχωρίτη
 
Η έξαρση της πανδημίας και ο αναγκαστικός εγκλεισμός, έχουν άμεση επίπτωση και στην ψυχική υγεία. Τι εικόνα έχετε σχηματίσει για την κατάσταση στη χώρα μας; 
Πρόσφατη έρευνα της Β΄ Πανεπιστημιακής Ψυχιατρικής Κλινικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης για τις ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις του κορονοϊού, έδειξε ότι η μέγιστη πλειοψηφία των συμμετεχόντων ανέφεραν επιδείνωση των επιπέδων του στρες (72%), της μοναξιάς (70%) και του θυμού (71%) συγκριτικά με πριν την πανδημία. Οι ηλικιωμένοι (άνω των 65 ετών) παρουσίασαν το υψηλότερο ποσοστό επιδείνωσης και στις τρεις αρνητικές συναισθηματικές επιπτώσεις (96%).
Παράλληλα η κοινωνικά επωφελής συμπεριφορά, η προσφορά χρημάτων, πραγμάτων, φαγητού σε άτομα που έχουν ανάγκη ή η παροχή βοήθειας σε κάποιον που είναι άρρωστος, βελτιώθηκε την περίοδο του κορονοϊού συγκριτικά με πριν την πανδημία στην πλειοψηφία των συμμετεχόντων (66%).

Σε ποιες ενέργειες έχει προχωρήσει η κυβέρνηση το τελευταίο χρονικό διάστημα με στόχο την στήριξη των δομών ψυχικής υγείας αλλά και ατόμων ψυχικά νοσούντων που βρίσκονται στο σπίτι;
Στο υπουργείο Υγείας προωθούμε προς υλοποίηση μια σειρά από πρωτοβουλίες και προγράμματα που θα προσφέρουν λύσεις και διεξόδους σε όσα σήμερα φαντάζουν ως ανυπέρβλητα προβλήματα.
Σε ότι αφορά στην αντιμετώπιση των ψυχολογικών συνεπειών του Covid – 19, επαναλειτουργεί ήδη η Γραμμή Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης 10306, ενώ προχωράει και το πρόγραμμα ψυχολογικής και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, με χρήση πλατφόρμας  τηλεϊατρικής και τηλεσυμβουλευτικής, ασθενών με covid-19, μέσω του ΗΔΙΚΑ, σε κλινικές Covid στα νοσοκομεία αναφοράς.

Σύντομα θα αναρτώνται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου απλές οδηγίες και τρόποι αντιμετώπισης των ψυχολογικών συνεπειών του Covid – 19 και των πρώτων βοηθειών ψυχικής υγείας, ενώ θα διανεμηθούν μικρές αφίσες που θα απευθύνονται σε διαφορετικές πληθυσμιακές ομάδες με μηνύματα ψυχολογικής υποστήριξης και ενδυνάμωσης των πολιτών. Δρομολογημένη επίσης είναι η δημιουργία συστήματος προστασίας και ενδυνάμωσης ουσιοεξαρτώμενων που τελούν σε κίνδυνο λόγω της πανδημίας.
Παράλληλα το επόμενο διάστημα προβλέπεται να προσληφθεί σημαντικός αριθμός ψυχιάτρων και παιδοψυχιάτρων στα Κέντρα Υγείας με ταχύτατες διαδικασίες.

Σε ότι αφορά την ψυχοκοινωνική υποστήριξη του Γενικού Πληθυσμού, για τους μεν ενήλικες προχωράμε στην ανάπτυξη μονάδων έγκαιρης παρέμβασης στη ψύχωση, στην ανάπτυξη μονάδων άμεσης ψυχοκοινωνικής υποστήριξης στα Κέντρα Υγείας και στην υλοποίηση προγραμμάτων Τηλεψυχιατρικής, για τα δε παιδιά και εφήβους, ενισχύονται τα υφιστάμενα Κέντρα Ψυχικής Υγείας με διεπιστημονικό προσωπικό και δρομολογούνται προγράμματα ψυχο-εκπαίδευσης σε θέματα ψυχικής υγείας, επικοινωνίας, ψυχικής ανθεκτικότητας και ενδοσχολικής βίας.
Παράλληλα σχεδιάζουμε την δημιουργία ψηφιακού μητρώου ασθενών με άνοια και αυτισμό και πολιτικές για τη στήριξή τους καθώς και προγράμματα για την καταπολέμηση των εξαρτήσεων.

Τα εξαρτημένα άτομα ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου εξάπλωσης του κορωνοϊού, όπως θα περίμενε κανείς; Ποια μέτρα έχουν ληφθεί στις μονάδες απεξάρτησης;
Είναι γεγονός ότι τα εξαρτημένα άτομα και κυρίως οι άστεγοι χρήστες, αποτελούν ομάδα υψηλού κινδύνου μετάδοσης του νέου κορωνοϊού.
Για το λόγο αυτό, οι εποπτευόμενοι από το Υπουργείο φορείς που δραστηριοποιούνται στο πεδίο των εξαρτήσεων προέβησαν σε υποστηρικτικές δράσεις, όπως η δημιουργία ξενώνων μεταβατικής φιλοξενίας σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και η εντατικοποίηση του streetwork, προκειμένου να προσφέρουν υγειονομική περίθαλψη, ψυχοκοινωνική στήριξη, υλικό για τη μείωση βλάβης και ενημέρωση, για να περιοριστεί, όσο το δυνατόν, η έκθεση και οι μετακινήσεις των χρηστών, εν μέσω πανδημίας. Επίσης, δόθηκε έμφαση στην αύξηση και τον συντονισμό των ελέγχων covid-19, σε συνεργασία με τον ΕΟΔΥ, για την προστασία τόσο των ίδιων των χρηστών, όσο και του γενικού πληθυσμού από τον κίνδυνο της υπερμετάδοσης.
Οι δράσεις αυτές θα ενισχυθούν, περαιτέρω, κατά το προσεχές διάστημα.

Κυρία υφυπουργέ το “καμπανάκι” για την εξάντληση των αντοχών του Εθνικού Συστήματος Υγείας έχει ηχήσει. Ποια είναι η δική σας εικόνα, ανησυχία και πρόταση;
Αντιμετωπίζουμε ήδη το δεύτερο σφοδρό κύμα του κορονοϊού σε όλο τον κόσμο και απαιτείται μεγάλη προσοχή από όλους. Ο ιός, όπως επισήμανε ο καθηγητής Σ. Τσιόδρας, είχε αρχίσει να κινείται πολύ επιθετικά, ενώ φαίνεται να έχει αυξηθεί πολύ η μεταδοτικότητά του. Υπήρξε αύξηση των κρουσμάτων, των διασωληνωμένων και των θανάτων και η χώρα  έχει τεθεί σε καθολικό lockdown. Στόχος είναι να προλάβουμε τα χειρότερα, να σωθούν ζωές και να μην φτάσει το Σύστημα Υγείας στα όριά του.
Σήμερα έχουμε 1.046 κλίνες Μ.Ε.Θ. και συνεχώς προστίθενται νέες. Δυστυχώς ο ΣΥΡΙΖΑ μετά από 5 χρόνια διακυβέρνησης παρέδωσε μόλις 557 Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Στο μεταξύ, οι προσλήψεις γιατρών νοσηλευτών, παραϊατρικού και υποστηρικτικού προσωπικού από την κυβέρνησή μαςέφτασαν ήδη τις 7.000 και συνεχίζονται. Θέλω μάλιστα να σημειώσω ότι μετά την ψήφιση σχετικής τροπολογίας του Υπουργείου Υγείας προσελήφθησαν και εργάζονται 300 μόνιμοι ιατροί που στελεχώνουν τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας των Νοσοκομείων της χώρας. Εκτός δηλαδή  από τις 200 θέσεις που προέβλεπε η προκήρυξη του διαγωνισμού, προσελήφθησαν και 100 από τους επιλαχόντες.

Σε τι επίπεδο ψυχικής υγείας και εξαρτήσεων βρίσκεται η Ελλάδα; α) Υπάρχει αύξηση χρηστών ναρκωτικών και πως το κράτος βοηθά τους χρήστες, από την απεξάρτηση έως την επανένταξη; 
β) Υπάρχει αύξηση των περιστατικών ψυχικής υγείας και που μπορούν να προσφύγουν οι ασθενείς και οι συγγενείς τους για βοήθεια; 
Έχει ομολογουμένως καταγραφεί σε έρευνες που έχουν γίνει, αύξηση του άγχους και των καταθλιπτικών συναισθημάτων. Πολλοί συμπολίτες μας νιώθουν την ανάγκη να αναζητήσουν βοήθεια σε δομές Ψυχικής Υγείας και ειδικά στα Κέντρα Ψυχικής Υγείας τα οποία είναι αποκεντρωμένες δομές στην κοινότητα.
Από τις δράσεις που έχει αναλάβει το υπουργείο για την στήριξη των πολιτών να αντιμετωπίσουν πολλά θέματα που σχετίζονται με την ψυχική υγεία τους αλλά και την ψυχολογική επιβάρυνση που προκάλεσε η πανδημία του κορωνοϊού, είναι η Γραμμή Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης 10306, η οποία βρίσκεται πλέον στη διάθεση του κοινού. Η Γραμμή 10306 λειτουργεί, δωρεάν, ως ένας δωρεάν δίαυλος επικοινωνίας που ενημερώνει ανώνυμα και εμπιστευτικά τους πολίτες που αναζητούν ψυχολογική, κοινωνική και συμβουλευτική υποστήριξη.

Σημειώνεται ότι παρέχεται η δυνατότητα ψυχοκοινωνικής υποστήριξης και σε ανθρώπους με προβλήματα ακοής, μέσω skype στο «10306 psychosocialsupport», με λειτουργία chatroom.
Η Γραμμή συστήθηκε με πρωτοβουλία του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και του Υπουργείου Υγείας και υλοποιήθηκε σε συνεργασία με το Εθνικό  Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης, το Χαμόγελο του Παιδιού και την Ομοσπονδία Φορέων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και Ψυχικής Υγείας «ΑΡΓΩ»

Υπάρχουν, δυστυχώς, ενδείξεις αύξησης της χρήσης απαγορευμένων ουσιών, το τελευταίο διάστημα και στην Ελλάδα, όπως, άλλωστε και Παγκοσμίως. Οι φορείς που προσφέρουν υπηρεσίες στο χώρο των εξαρτήσεων, δεν έχουν ως αντικείμενο μόνο την Πρόληψη, τη Μείωση βλάβης και τη Θεραπεία των εξαρτήσεων, αλλά και την Επανένταξη των εξαρτημένων ατόμων στον κοινωνικό ιστό. Η Επανένταξη αποτελεί κομβικό σημείο, ώστε να διατηρηθεί το θεραπευτικό αποτέλεσμα και να προληφθούν οι υποτροπές, ιδιαίτερα αυτή την περίοδο, που οι δείκτες ανεργίας δυσχεραίνουν την εργασιακή και κοινωνική ενσωμάτωση των αποθεραπευμένων.

Για το σκοπό αυτό στα Πλαίσια των Πολυδύναμων Κέντρων, των Προγραμμάτων ΕΣΠΑ, που πρόκειται να λειτουργήσουν, άμεσα, τόσο στα αστικά Κέντρα, όσο και στην Περιφέρεια, βασικός Πυλώνας θα είναι οι οργανωμένες παρεμβάσεις Κοινωνικής Επανένταξης των χρηστών, καθώς αποτελεί σημαντικό άξονα των πολιτικών του Υπουργείου στον Τομέα της Αντιμετώπισης των Εξαρτήσεων.

https://www.karfitsa.gr/cover-stories-prosopa/ζωή-ράπτη-δρομολογούμε-λύσεις-σε-όσα-φ/